martes, 24 de febrero de 2009

Azokarako kartelak jartzen




Gurasoentzako oharra banatu dugu eta Oiongo herria kartelekin bete dugu igandean bezero pila izan ditzagun Elkartasun Azokan. Horrela, gure helburua lortuko genuke: Nikaraguako Alfonso Cortés eskolarako dirua lortu telebista bat eta DVD aparatoa erosteko.

lunes, 23 de febrero de 2009

Beste ikastola baten bloga ikusi nahi duzue?

Hau da Pagoeta ikastolako 5.A mailakoen bloga ideiak hartu ditzazkegu.
Zer iruditzen zaizue?
Ideiarik?

http://pagoetalh5a.ikasblog.net

4.gaiari buruzko informazioa bilatzeko

Aurreko astean honako hau ikasi genuen:

NUTRIZIO beharrei erantzuteko hainbat aparatuk koordinaturik
egiten duela lan:
  • digestio-aparatua (mantenugaiak eskuratzeko)
  • arnas-aparatua (mantenugaien erreketaren ondorioz sortutako karbono dioxidoa kanporatu eta oxigenoa eskuratzeko)
  • zirkulazio-aparatua (gorputzean zehar mantenugaiak, oxigenoa, hondakinak eta karbono dioxidoa garraiatzeko)
  • iraitz-aparatua (bestelako hondakinak kanporatzeko)
Orain ikasten jarraitzeko informazio berria behar duzue.

Hemen errezetak edota elikagaiei buruzko berriak bilatu ditzazkegu eta gure Txoko Txurirako zein proiekturako interesgarriak izan daitezkeenak.
Honako helbideetan bilatu dezakezue eta baita googlen ere.
www.berria.info/hemeroteka)
Jarraian www.txanela.net era joko dugu 8.iharduerara eskema interesgarri bat ikusteko.

Etxean Txanelak proposatzen digun bertso-bideo hau ikustea polita litzateke: http://www.eitb.com/bideoak/osoa/25909/hitzetik-hortzera-zuri-beltzekoak-manuel-lasarte/

jueves, 19 de febrero de 2009

Dani agurtzeko Mazedonia goxoa


Ostiralak 20 Danik bukatzen ditu bere praktikak gurekin. Oso gustora ibili gara eta hori ospatzeko baita gure gaiarekin bat egiten duen hamaiketako goxo bat ekarri zigun: MAZEDONIA.
Modu berezi batean jan genuen, lurrean eserita, lapikoa erdian zegoela eta txandaka jan genuen. 10 aldiz murtzikatu behar genuelaren erronka genuen. Askok lortu genuen eta baita gehiagotan ere.
Indian ez gaude ezta MarrueKosen baino aurreko gaia eta oraingoan lotu genituen.
Mila esker Dani eta ondo segi!!!

lunes, 16 de febrero de 2009

Azkenaldiko urtebetetzeak



Urtebetetze pilo bat izan ditugu gure gelan azkenengo egunetan. Banan-banan aipatzea merezi dute.
Aldez aurretik eskerrak ematea gurekin konpartitzeagatik.

ZORIONAK Tasio!!!

ZORIONAK Maitane!!!

ZORIONAK Unai!!!



Orain bai 11 dituzue.

domingo, 8 de febrero de 2009

Informazio gehiago izateko


ONG batek egiten dituen proiektuak ezagutzeko eta beste hainbat informazio klikatu
HEMEN

ZORIONAK JOKIN!!!


Ostiralean Jokinen urtebetetzea izan zen eta gelara litxerkeri poltsak ekarri zituen, irakasleentzako ere bai. Zelako detailea. Egia esan aurten guztiok ari zarete horrela egiten eta eskertzen da.
Larunbatean osapatu behar zuen Gorrebuston eta guztioi gonbidatu zigun.
Mila esker guapo!!

jueves, 5 de febrero de 2009

Pirritx eta Porrotxekin bideoan

Koldo Mitxelenan Pirritx eta Porrotxen prentsaurrekoan egondako eitbko bideoa ikusteko klikatu hemen.
Orrialde nagusian agertuko zarete. Goiko aldean duzue bideoa, klikatu eta itxoin kargatu arte.

Ikasleek bilatu duten informazioa

Hemen daukazue LH5.mailako ikasle batzuk aurkitu duten informazioa 3.gaiari buruz:

EÑAUT SERRANO: 2008/12/17

EZINBESTEKO LANA

Ezinbestekoak diren lanak aldi baterakoak dira gaur egun, are gehiago etorkinek egiten dituzten lanak badira. Garai batean, aldi baterako etortzen ziren gurera, alegia sasoikako langileak izaten ziren etorkinak. Ondotik, etxekoek utzi zituzten nekazaritzako lanak, eta etorkinek eginkizun horiek hartu zituzten. Sobera ere lan horiek errazki ikas daiteke. Horrela, langile batzuk besteekin ordezkatzen dituzte etengabe nagusiek. Hortaz, langileek ez dituzte nagusiekin lan harreman iraunkorrak.

Eta nahiz eta etorkinen lana ezinbestekoa den, gureganatu dugu etorkinek egiten dituzten lanak alde baterako izan behar dutela ezinbestean. Nolabait esateko ulertzen dugu etorkinen lana ez dela ezinbestekoa, areago, garrantzi handiegirik ez duela. Alabaina, egunen batean, etorkinek egiten duten lana ezinbestekoa dela ulertu beharko dugu, eta etorkinen lana eta gainontzekoena berberak izanen dira. Egun horretan ez dira lan mota batzuk batzuenak izanen, eta beste lan mota batzuk besteenak.

IRENE HERREROS:

Guatemala. Ikertzaileen arabera, herrialde honetan umeak erosi, bahitu edo amen sabelaldea errentan kontratetan dabezan 40 banda inguru dagoz. Umeak atzerritarrei saltzen jakez 20.00 dolarren truke. Egunean-egunean sei ume bahitzen dirala kalkuletan da.

MAITANE ALVAREZ DE EULATE:

Zer da Bidezko merkataritza?
Bidezko Merkataritza ohiko merkataritzaren alternatiba bat da. Azken horrek
irizpide ekonomikoak besterik ez ditu kontuan hartzen. Bidezko merkataritzak,
berriz, balio etikoak ere aintzat hartzen ditu (gizartea eta ekologia barne).
Ezaugarriak
• Bitartekoak gutxitu egiten dira; behar-beharrezkoak direnak erabiltzen dira.
• Ekoizle txikiek “gainprezioa edo bidezko prezioa” jasotzen dute, eta, horri
esker, beren bizitza baldintzak hobetu ditzakete.
• Ekoizleek dirua aurrez jasotzeko eskubidea dute.
Harremanak epe luzekoak dira. Horrela, prestakuntza, alfabetatze, osasun edo

hezkuntza programak finantza daitezke. Bestalde, ekoizleek segurtasuna dute
beharrezko makinetan inbertitzeko.
• Enpresen bideragarritasunari buruzko aholkularitza ematen da (teknikoa eta
enpresakoa).

GUILLERMO RAPOSO:

POBREZIA.

Gaur, Pobreziaren aurkako Nazioarteko Egun honetan, datuak ematen luza gintezke, noizbehinka estatistiketan agertu eta ikaratzen gaituzten datuak:gosea eguneroko lagun dutenen kopurua, pobrezia handian bizi diren munduko bizilagunak, horren ondoriozko gaixotasunak, lan egiten duten umeak... Adierazpen ugari entzungo ditugu eta denen ahotan elkartasun hitza egongo da. Baina batzuk egun honetako adierazpen arranditsuetan geratuko dira. Egia da, esaterako, G8k zenbait herrialde pobreturen kanpo zorra barkatzea erabaki zuela, baina hori ere, inongo konponbide ikusgarria ez izan arren, ez du bete. Badira sei urte Nazio Batuen Batzar Nagusiak muturreko pobrezia ezabatzeko Milurtekoko Adierazpena onartu zuela, eta oraindik haren helburua orduan bezain urrun dago.

Beste batzuek, ordea, pobreziari aurre egiteko adierazpenetatik harago, salaketa adierazpenak egingo dituzte, ez baitute egun bakarrean gogoratu beharreko arazotxoa denik uste, urteko egun guztietan lan egin behar dela uste baitute. Izan ere, ez da gaindituta dagoen kontu bat gogoratzeko eguna, baizik eta gaur egun edonon indarrean dagoena. Eta ezagutzeko, ikusteko, ez dago Euskal Herritik urrun joan beharrik. Gure herrian gero eta aberastasun handiagoa dagoen arren, hura gero eta okerrago dago banatuta eta, horren ondorioz, hainbat lagunek ez dituzte gizarte eskubideak bermatuta.

Bakan batzuk ez daude beren pribilegioei uko egiteko prest eta, beren diskurtsoak gorabehera, gure herrian horiek BPGren erdia baino gehiago biltzen dute; zergen zama handiena lan errenten gainean dagoela. Horretarako, jakina, erakundeen laguntza dute. Erakundeek, azken batean, herritarren elkartasuna edo elkartasun eza kudeatzen dute, eta gastu soziala ez dute lehentasuna. Bai, ordea, azpiegitura proiektu erraldoiak, esaterako, kapitalaren negozioentzat onuragarriak oso, baina gutxienez zalantzazkoak herritar gehienentzat eta, zer esanik ez, egoeraren ondorioak bortitzen jasaten dituztenentzat. Herritarrak egoera horretatik babestu ordez, hura ontzat jo eta haren araberako legeak egiten dituzte.

Bihar batzuk ez dira pobreziaz gogoratu ere egingo. Baina beste batzuek denen artean sortutako aberastasuna banatzeko, etxebizitzarako eskubidea, gizarte zerbitzu publikoak eta duintasunez bizitzeko adinako irabaziak eskatzen jarraituko dute. Beharbada hori guztia erokeria iruditzen zaio askori; hori erokeria eta normalak egoera horren erantzule diren politika ekonomikoak.

TASIO JAUSSI eta ITZIAR MARAURI:

Denon mesedetarako kontsumo-plegua

Europar Batasunaren atze-atzealdean doa Espainia Bidezko Merkataritzako produktuen erosketan ere, baina elkartasunezko praktika hori zaleak bereganatuz doa

Espainiako Bidezko Merkataritzak arrakastatsua bezain zokoratua dago. Arestiko estatistiken arabera, Espainian mila biztanleko 348 euro gastatzen dira horrelako produktuetan; kopuru hori Europar Batasuneko batez bestekoaren (2.318 euro, mila biztanleko) urruti dago, azpitik. Eskulanak, egur tailatua, kafeontziak, mantelak, diru-zoroak, zetazko zapiak, poltsak, nekazaritzako produktuak (kafea, txokolatea, marmelada...) gora datorren eskaintza komertzial solidarioaren osagaietako batzuk dira eta, gainera, Eguberrietako kontsumismoari bestelako adiera emateko aukera polita da. Era askotako produktuak dituzte hor, ez ohi dira garestiak eta dendetan, katalogo bidez telefonoz eta interneten daude salgai.

Ekoizleei Iparraldeko merkatuetarako zuzeneko sarbidea eta lanean ez ezik salmentan ere aritzeko berdintasun eta justiziazko baldintzak eskaintzen dizkien sistema martxan jarriz, Hegoaldeko herrialdeetatik pobrezia hein batez erauzteko modu eraginkorretako bat da Bidezko Merkataritza. Kontsumitzaileari, gainera, erosi duen produktua duintasunez ekoitzi dela bermatzen zaio. Helburu horietara iristeko produktuak nekazariei eta eskulangileek zuzenean erosten zaizkie, bitartekariak ezabatuz, eta ekoizleei ahaleginen araberako soldata justua ematen zaie.

Arestiko historia

Bidezko Merkataritza mugimendua Europan sortu zen joan den mendeko seigarren hamarkadan, 1964 urtean Genevan (Suitza) Merkataritza eta Garapenaz egin zen Nazio Batuen lehen Konferentziaren ostean. Herrialde txiroek aberatsenei bertako nekazaritza produktuen esportazioari ateak zabal ziezazkieten eta Ipar eta Hegoaldearen arteko merkataritza-desorekatik irteteko aukerak eskatzen zizkieten orduan.

Holandan ireki zen 1969an Bidezko Merkataritzako lehen denda Europan; bi urtean mundu zabalean 120 worldshops (munduko dendak) ziren. Harrezkero, Bidezko Merkataritzako establezimenduak Holanda, Alemania, Suitza, Austria, Frantzia, Suedia, Britainia Handia eta Belgikan barrena zabaldu dira.

Europan inauguratu eta handik ia 20 urtera, Bidezko Merkataritza Espainiara iritsi zen, EAEra, zehazki. Handik 10 urtera, 1996an, Bidezko Merkataritza Erakundeen Estatuko Koordinakundea sortu zen, horrelako produktuen salmenta sustatzeko xedez. Egun, koordinakunde horrek 34 erakunde eta 60 saltoki biltzen ditu herrialde nazionalean. Eskaintzen dituen produktuak era guztietakoak dira: ohiz kontsumitzen direnak, hala nola kafea, tea, txokolatea, azukrea, etc., eta beste zenbait espezialitate ere: eztia, marmelada tropikalak, espeziak, gailetak, fruitu lehorrak, likoreak, etab.

Bidezko Merkataritza zifratan

Bidezko Merkataritza zigiludun Nazioarteko Erakundeak (FLO) arestian emaniko datuen arabera, Bidezko Merkataritzako produktuen osoko salmentak 1.100 milioi eurokoak izan ziren 2005ean, hots, 2004 urtekoen aldean, %37 gehiago. Estatu espainiarrean Bidezko Merkataritza urteko %16,9 haziz etorri da azken bost urteotan, Setem Federazioko -Bidezko Merkataritza Espainian, 2006- urtekarian agertu denez. Datu horiek erakusten dutenez, Espainiako Bidezko Merkataritzak egiten dituen salmenten %80 lau erkidegotan banatzen dira: Katalunia (%35"5), Madril (%20"3), Galizia (%15"5%) eta Andaluzia (%9"3). Aurrerapenak aurrerapen, espainiarrek Bidezko Merkataritzan, mila biztanleko, 348 euro baizik ez du gastatzen: horixe da Europar Batasuneko kopuru txikiena -Europan egiten dira mundu zabaleko salmenta guztien %60 - 70 inguru-, aurretik Portugal bakarrik duela (36 euro). Horrelako produktuak dituzten dendez ari garela ere, Europan ditugun auzoekiko aldeak nabarmenak dira: Espainian 80 denda daude eta Holandan, adibidez, 400 baino gehiago.

NOELIA TAMAYO:

Los Niños de Nicaragua

Sonrisas y Sufrimiento

por Christoph Grandt, Managua

(publicado en el periódico Central América Weekly)

Un viaje por Nicaragua es un viaje seguido por miles de sonrisas de niños y niñas. Sin embargo, una gran parte de ellos vive en condiciones de vida inaceptables. Muchos niños tienen que trabajar duro para sobrevivir. Además, son maltratados en sus propias familias, ya que este país centroamericano es muy machista, es costumbre pegar a sus hijos como es costumbre pegar a mujeres. En las capas más pobres esto se da con mucha frecuencia y con más violencia. Para la UNICEF, el mayor avance en Nicaragua fue la entrada en vigencia del Código de la Niñez y de la Adolescencia en Noviembre 1998, determinando la dignidad, la protección y los derechos de los niños y adolescentes. Siendo esto un paso importante en adelante, queda mucho por hacer, como lo demuestran estas imágenes.

sanjudas2shalb.jpg (43163 bytes)

Nicaragua es un país de jóvenes. 53% de sus habitantes es menor de 18 años y el promedio es de 16.1 años (UNICEF 1996). Más de la mitad de las familias tiene entre 5 y 7 miembros, y casi un tercio cuenta con un número de 8 a 11.

prometi5shalb.jpg (37763 bytes)

Muchos damnificados del Huracán Mitch siempre viven en el polvo ardiente de "Tierra Prometida", a unos 30 Kilómetros de Managua en condiciones miserables. Pero no es por tanto una excepción: Sólo el 62% de los niños nicaragüenses tienen acceso al agua potable y sólo el 35% a servicios sanitarios digno de ese nombre (UNICEF 1997).

managua1halb.jpg (28351 bytes)

»Primero estudiar, luego trabajar« dice un Slogan del gobierno divulgado por la televisión. Sin embargo, la tasa neta de ingreso a la escuela primaria es de sólo 73% (UNESCO 1998), una consecuencia del trabajo infantil que impide a las niñas y niños completar su educación primaria.

maleconshalb.jpg (42813 bytes)

Diez Córdobas de ganancia por cada cassette vendido no es poco, pero convencer a los clientes es un trabajo que le cuesta. Ahora ya no vende cassettes sino juguetes y chimbombas, así como cientos de otros niños y niñas que trabajan en el Malecón, a orillas del Lago de Managua.

malecon4halb.jpg (30017 bytes)

»Los niños tienen derecho a la dignidad como personas humanas« nos dice el Código de la Niñez. Sin embargo, él seguirá lavando carros con su trapo sucio y comiendo las sobras de la gente que puede gastar 30 Córdobas por un pollo asado.

TaniaMonchoHalb.jpg (35916 bytes)

¿Una adolescente jugando con su hermanito? No lo es. Es una joven madre con su hijo de cuatro años. Una imagen conmovedora y fenómeno común de la sociedad nicaragüense, pues el 21% de todos los niños nacidos son hijos de madres adolescentes (Proyecto Dos Generaciones 1996), debido en parte a una educación sexual casi inexistente.

colegiohalb.jpg (26405 bytes)

Los que tienen la ventaja de ser educados en un colegio privado son los afortunados. Son ellos los que determinarán el futuro de Nicaragua. Por otro lado, en total sólo el 31% de los jóvenes nicaragüenses terminan el quinto grado (UNICEF 1998), y el analfabetismo en adultos es de 24% (UNICEF 1995).

pistahalb.jpg (29237 bytes)

Niñas como ella ya tienen que asumir una responsabilidad existencial. La mama muerta, la niña decide sacrificar su chancho de ahorro y destinar sus pocos riales para una venta de agua.

radioyahalb.jpg (31703 bytes)

El vaso de pega les cuesta 5 Córdobas. Como ellos, aproximadamente 15.000 niños entre 7 y 14 años viven en las calles de Managua. Diez veces mayor aún es el número de niños que, a pesar de tener hogar, viven dependiendo de estrategias de sobrevivencia (UNICEF 1991).

j_geb1halb.jpg (32060 bytes)

A partir del día de sus 16 años, ella es ciudadana nicaragüense gozando de amplios derechos políticos. Sin embargo, en su casa ni siquiera hay una mesa para poner su queque de cumpleaños. ¿Y dónde hacer las tareas para el colegio en este ambiente? Ya hace muchos años que ella no va, desde entonces su único capital sigue siendo su belleza - una ventaja efímera.

NEREA VILLATE:

Argazki onetan ateratzen den umetxoa, oso argala zegoen. Baina Amaia Modrego eta bere taldea egin duen lanari esker, umetxo hau behar duen pisua hartu du.
Hemen ikusten dugu nola jaten duen bera bakarrik, urte bat eskasia izan arren. Ume askok argalegi daude, eta neska honi bezala irakatsi diote eta bitamina eta jateko behar duen elikagai guztiak eman diote. Dauden lekuan ur eskasia dago, eta horregatik ume asko argalegiak daude.
Daukate ibai bat ura hartzeko, baina herriari ur hori pasatzean, eta minetan erabili badute kutsatuta ateratzen da. Eta beraientzat oso kaltegarria da.
Espero dugu Amaia Modregoren eta berarekin lan egiten duten dispensarioko emakumeak, ume gehiago sendatuko dute.

GUILLERMO RAPOSO:

Los niños más pobres son las principales víctimas del cambio climático

  • El calentamiento global está afectando la perspectiva de vida de estos niños
  • Algunos ecologistas afirman que los cambios ambientales futuros son inevitables

Un grupo de niños espera recibir una ración de alimentos distribuidos por la Cruz Roja en Níger. (Foto: EFE)

Actualizado miércoles 30/04/2008

ELMUNDO.ES | AGENCIAS

MADRID.- Millones de los niños de los países más pobres del mundo se encuentran entre las principales víctimas del cambio climático, causado por el desarrollo de los países ricos. Así lo asegura un informe de la agencia de la niñez (UNICEF) de la Organización de las Naciones Unidas (ONU), que ha hecho un llamamiento urgente a la toma de medidas pertinentes.

El documento de la UNICEF 'Nuestro clima, Nuestros niños, Nuestra responsabilidad', mide las acciones que se han realizado para cumplir los Objetivos del Mileno propuestos por la ONU y entre los que está consignada la tarea de erradicar el hambre de la niñez pobre para el 2015. El informe revela fallos en aspectos como la salud, la educación y la igualdad de género.

"Es claro que un error para erradicar los problemas del cambio climático se convierte en un error en lo que se refiere a la protección de la niñez" explica el director de la UNICEF en Reino Unido, David Bull. "Los niños pobres, que son quienes menos han contribuido al cambio climático, son los que más sufren sus consecuencias" añade.

El informe asegura que el calentamiento global puede causar la muerte de entre 40.000 y 160.000 niños por año en Asia y en África subsahariana, al contribuir con el descenso del crecimiento económico.

También hace referencia al hecho de que si las temperaturas sobrepasan en dos grados Celsius los niveles pre-industriales, unas 200 millones de personas alrededor del mundo podrían enfrentarse al hambre, un número que podría aumentar hasta los 550 millones si la temperatura sobrepasara los tres grados.

El documento de la UNICEF establece que los daños económicos producidos por el cambio climático forzarán a los padres a sacar a los niños del colegio, lugar en el que comúnmente se les garantiza una comida al día, para poder adquirir agua y gasolina.

Los expertos aseguran que los cambios en el ambiente producidos por el calentamiento también contribuirán a expandir una serie de enfermedades mortales como la malaria, que actualmente mata a 800.000 niños por año y de la que se han empezado a observar brotes en áreas que antes no habían sido afectadas.

Cambios inevitables

Aunque varios Gobiernos han mostrado su preocupación por los efectos del cambio climático tomando una serie de medidas preventivas, algunos ecologistas afirman que la subida de dos grados Celsius es inevitable, independientemente de las acciones que sean implementadas en la actualidad.

Los científicos predicen que las temperaturas globales promedio subirán entre uno y medio y cuarto grados Celsius en este siglo, debido a las emisiones de carbón provenientes de la quema de combustibles para la producción de energía, lo que causará fuertes inundaciones, hambres, violentas tormentas y sequías.

Todo esto se agrava con las acciones de naciones como China, que abre una nueva central eléctrica de carbón por semana. Este país, que posee enormes reservas del mineral y cuya economía crece un 10% por año, está muy cerca de alcanzar a Estados Unidos como el líder mundial en emisiones de carbono.